Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 - 1954 với đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ là trận quyết chiến chiến lược, trực tiếp đưa đến việc ký Hiệp định Giơnevơ chấm dứt chiến tranh lập lại hoà bình ở Đông Dương. Dưới sự lãnh đạo của Bộ Chỉ huy và Đảng uỷ chiến dịch đưa ra phương châm tác chiến “đánh chắc, tiến chắc”, trải qua 3 đợt tấn công với 56 ngày đêm chiến đấu dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam do Đại tướng Võ Nguyên Giáp trực tiếp chỉ huy đã đập tan toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, tiêu diệt và bắt sống 16.200 tên giặc, bắn rơi 62 máy bay, thu 64 ô tô và toàn bộ vũ khí, đạn dược, quân trang quân dụng của địch. Đây là chiến thắng quân sự lớn nhất trong kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1945 - 1954 của quân và dân Việt Nam.

Thắng lợi vĩ đại của chiến dịch Điện Biên Phủ là kết quả của nhiều yếu tố: Ngay từ đầu Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra đường lối kháng chiến, đường lối quân sự độc lập, đúng đắn, sáng tạo. Kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ chiến lược chống đế quốc và phong kiến, vừa kháng chiến vừa kiến quốc xây dựng chế độ mới; lãnh đạo Nhân dân ta thực hiện cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện, dựa vào sức mình là chính. Nhân dân ta phát huy cao độ tinh thần yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng ra sức thi đua xây dựng hậu phương vững chắc, thi đua giết giặc lập công, đóng góp sức người, sức của bảo đảm đầy đủ mọi điều kiện cho chiến trường. Các lực lượng vũ trang Nhân dân trưởng thành vượt bậc về tư tưởng chính trị, lực lượng, tổ chức chỉ huy, trình độ tác chiến; vượt qua mọi khó khăn, thử thách, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm hy sinh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở chiến trường Điện Biên Phủ. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ còn có sự chi viện, cổ vũ và ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là của các nước trên bán đảo Đông Dương cùng chung chiến hào, đã tạo nên sức mạnh thời đại của Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một trong những đỉnh cao chói lọi, một kỳ tích vẻ vang của thời đại Hồ Chí Minh; là chiến thắng mang tầm vóc thời đại, góp phần to lớn vào phong trào đấu tranh vì hoà bình, tiến bộ của nhân loại. Đây là chiến thắng vĩ đại nhất trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của thực dân Pháp trên đất nước ta và các nước trên bán đảo Đông Dương; bảo vệ và phát triển thành quả cách mạng tháng Tám; tạo điều kiện vững chắc để Nhân dân ta tiến lên giành thắng lợi vĩ đại trong cuộc kháng chiến chống Đế quốc Mỹ giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng Cộng sản Việt Nam, hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu  làm nô lệ…” nhân dân các dân tộc Sơn La đã đóng góp sức người, sức của, tham gia chiến đấu và phục vụ kháng chiến: 4 nghìn tấn gạo; trên 3 nghìn tấn thịt, rau, đậu; huy động 21 nghìn dân công và với hàng triệu ngày công. Đặc biệt Sơn La là huyết mạch quan trọng của chiến trường, đảm bảo giao thông thông suốt. Cùng với bộ đội chủ lực và nhân dân các dân tộc trong vùng, Sơn La đã góp phần thắng lợi to lớn trong chiến dịch giải phóng Tây Bắc, tạo ra cục diện mới trên chiến trường, đưa cuộc kháng chiến bước vào giai đoạn quyết định. Với khẩu hiệu “Tiền tuyến cần người, Sơn La có đủ; tiền tuyến cần của, Sơn La sẵn sàng” hàng vạn thanh niên đã tòng quân giết giặc cứu nước, nhiều người con thân yêu của nhân dân các dân tộc Sơn La đã chiến đấu kiên cường, hy sinh anh dũng vì độc lập tự do của Tổ quốc.  

Kỷ niệm 66 năm ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954 - 07/5/2020), Đảng bộ, chính quyền, chiến sĩ lực lượng vũ trang, Nhân dân các dân tộc Sơn La tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết và cách mạng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tuyệt đối trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam, chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; góp phần cùng Nhân dân cả nước xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa!