Nghệ nhân hết lòng vì văn hoá dân tộc
Lượt xem: 439
Trong cộng đồng người Thái ở tỉnh Sơn La, ông Lò Xuân Thương là một trong những nghệ nhân xuất sắc với nhiều tác phẩm thơ tiếng Thái. Những tác phẩm của ông về các mảng đề tài khác nhau được bà con đón nhận như một món ăn tinh thần trong cuộc sống hằng ngày, góp phần không nhỏ vào việc vận động bà con thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Nghệ nhân Lò Xuân Thương sinh năm 1933 trong một gia đình có  truyền thống văn hoá tại bản Púng, xã Púng Tra, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La. Có lẽ vì vậy mà những giai điệu mượt mà của các làn điệu dân ca, những bài khắp Thái đã thấm đẫm trong ông từ khi còn nhỏ. Các tác phẩm thơ mà ông sáng tác luôn mang đậm hơi thở của cuộc sống, phản ánh chân thực mọi khía cạnh của đời sống nông thôn vùng cao. Ông Lò Văn E, ở bản Nong Quang xã Thôm Mòn, huyện Thuận Châu nhận xét: Ông Xuân Thương là thế hệ đầu tiên được đào tạo về sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật. Từ những ngày đầu Hội văn học nghệ thuật mới thành lập cho đến nay, ông có rất  nhiều tác phẩm hay được bà con dân tộc Thái yêu thích và được bà con sử dụng trong các lễ  hộicác phong trào văn hoá văn nghệ của địa phương”.

Qua nhiều chặng đường phát triển của đất nước và của tỉnh Sơn La, nghệ nhân Lò Xuân Thương đã sáng tác hơn 200 bài thơ bằng chữ Thái. Các  tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc với bà con như “ Cây ban trên nương”, “ Đi tuần”, “ Rước đuốc Bác Hồ ”; “ Chặng đường 70 năm đất nước đổi mới”... rồi đến thời kỳ đổi mới, Sơn La chuẩn bị cho công cuộc xây dựng Công trình Thuỷ điện Sơn La, ông tiếp tục cho ra đời tác phẩm “ Vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc”, “ Sáng mãi ngàn năm”,“ Cùng chung dòng điện” để tuyên truyền vận động bà con vùng lòng hồ di chuyển đến nơi ở mới vì đồng bào Thái lâu nay quen “ăn đời ở kiếp” không di dịch nơi ăn chốn ở.  Các tác phẩm của ông được Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Sơn La in và phát hành trong các tạp chí của Hội.  Có tác phẩm được các nghệ nhân có giọng hát hay thể hiện trên làn sóng của đài Phát thanh Truyền hình Sơn La,  chương trình tiếng Thái của Đài Tiếng nói Việt Nam và một số Đài địa phương nơi có đông đồng bào Thái sinh sống, được đông đảo bà con đồng Thái đón nhận. Nói về những tác phẩm của mình, ông Lò Xuân Thương cho biết:“ Các tác phẩm sáng tác của tôi chủ yếu ca ngợi quê hương đất nước, người tốt, việc tốt, tuyên truyền vận động bà con xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vận động con em làm tốt nghĩa vụ quân sự như tác phẩm  Cây ban trên nương, Tắm dưới trăng... dịch ra tiếng phổ thông được các nhà thơ ở Trung ương khen ngợi”.

 Nghệ nhân Lò Xuân Thương là hội viên Hội liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Sơn La từ những năm đầu thành lập Hội. Trải qua nhiều cương vị công tác khác nhau như nhà giáo, cán bộ Huyện đoàn, Trưởng phòng Lâm nghiệp, Trưởng Ban Tuyên giáo, Trưởng Phòng Văn hoá, Trưởng Ban lãnh đạo vùng cao... đến năm 1985 ông nghỉ hưu trí. Dù đã ở tuổi xưa nay hiếm, nhưng với sự đam mê nhiệt huyết với văn hoá dân tộc mình, ông vẫn tiếp tục tham gia Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh Sơn La và tích cực sáng tác những bài khắp Thái. Ông còn là chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Púng Tra, luôn là tấm gương cho con cháu học tập và noi theo. Nói về dự định sáng tác của mình, ông Lò Xuân Thương vui vẻ  cho biết: “Sơn La bây giờ khác xưa lắm, có nhiều nhà cao tầng, phố phường khang trang sạch đẹp, dòng Nặm La ngày xưa cứ bên lở bên bồi, ngày nay được Nhà nước đầu tư xây dựng kè 2 bờ, nên trông đẹp hẳn lên. Tôi đang ấp ủ muốn sáng tác một tác phẩm ca ngợi thành phố Sơn La ngày một phát triển, qua tác phẩm sẽ có nhiều người biết đến Sơn La hơn”.

Nghệ nhân Lò Xuân Thương đã được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng nhất,  Huy hiệu 25 năm chiến sỹ văn hoá, Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Văn học nghệ thuật, Huy chương Vì sự nghiệp đại đoàn kết, cùng nhiều bằng khen, giấy khen của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, tỉnh Sơn La. Ông thật xứng đáng là nghệ nhân hết lòng vì văn hóa dân tộc./.

                                              Lường Hạnh