Khoai sọ Thuận Châu đang vào vụ thu hoạch.

Khoai sọ Thuận Châu thường được xuống giống trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau và thu hoạch từ tháng 10 đến tháng 11 dương lịch. Nhờ đặc điểm khác biệt về khí hậu và thổ nhưỡng nên Khoai sọ trồng trên đất Thuận Châu cho củ to, khi ăn có hương vị thơm ngon, khác hẳn Khoai sọ vùng khác. Theo người dân kể lại, Khoai sọ được trồng từ khi nào thì không ai biết nữa. Chỉ thấy ông, cha truyền lại rằng khi lập bản, bà con khai phá rừng hoang làm nương rẫy và giống Khoai sọ này được bà con đem về trồng. Trước đây, người dân trồng khoai chủ yếu phục vụ nhu cầu gia đình, mỗi nhà trồng vài khóm để ăn hoặc đem biếu lúc khách đến chơi nhà, chứ chưa có ai trồng để bán. Dần dần Khoai sọ được nhiều người biết đến vì thơm ngon và trở thành sản phẩm hàng hóa. Khoai sọ Thuận Châu nấu canh với thịt sườn heo non với vị dẻo và mềm của khoai thấm gia vị hòa quyện với sườn non tạo nên 1 món ăn đậm đà, khó quên. Ngoài ra, Khoai sọ Thuận Châu còn được dùng làm món chiên hay người ta cũng thường cắt khoai ra thành những miếng nhỏ hấp cơm và ăn với muối vừng thật lạ và ngon miệng.

Canh Khoai sọ dẻo thơm

Nhiều năm nay, khoai được bán giá rất ổn định, từ 30-35 nghìn đồng/kg. Thương lái thường đến đặt, thu mua tận nhà, nhờ trồng khoai nhiều hộ gia đình đã có thu nhập ổn định và thoát nghèo. Hiện nay, huyện Thuận Châu có hơn 180ha Khoai sọ, từ đầu vụ đến nay đã thu hoạch được 199 tấn củ. Khoai sọ được trồng tập trung chủ yếu ở khu vực Chiềng Ly, Chiềng Bôm, Nậm Lầu...

Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương đã vận động người dân mở rộng diện tích trồng Khoai sọ, hướng dẫn áp dụng kỹ thuật nâng cao năng suất, chất lượng, sản xuất theo hướng hàng hóa. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh, thương hiệu Khoai sọ đến với người tiêu dùng, tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn nông dân cách trồng, thu hoạch và bảo quản khoai, bảo đảm sản phẩm sạch và an toàn. Năm 2018, Khoai sọ Thuận Châu – Sơn La đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) trao Giấy chứng nhận đăng kí nhãn hiệu tập thể. Đến nay, với lợi thế thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng Khoai sọ ngày càng được mở rộng, Khoai sọ Thuận Châu đã trở thành đặc sản có tiếng, được xuất bán ra thị trường trong tỉnh và ngoài tỉnh như: Hà Nội, Điện Biên.

Hiện đang là thời điểm chính vụ, Khoai sọ Thuận Châu được bày bán dọc 2 bên quốc lộ 6 đoạn qua xã Muổi Nọi, Thị trấn và xã Chiềng Ly (Thuận Châu). Những củ Khoai sọ to tròn, đóng trong từng thùng, rọ với trọng lượng từ 5 - 10 kg để khách qua đây mua về thưởng thức hoặc làm quà.

Lê Hồng