Xét về tiềm năng phát triển du lịch, tỉnh ta có khí hậu quanh năm mát mẻ, cảnh quan thiên nhiên đẹp, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng các cấp như: thác Dải Yếm, hang Dơi (Mộc Châu); hang Chi Đảy, hang Nhả Nhung, Ta Búng (Yên Châu)... Về tài nguyên du lịch nhân văn các dân tộc thiểu số của tỉnh lưu giữ tại cộng đồng những giá trị văn hoá truyền thống đặc sắc như: phong tục tập quán, lễ hội, trang phục, văn nghệ dân gian, kiến trúc nhà ở, ẩm thực... Bên cạnh đó, còn có hệ thống các di tích: Di tích lịch sử - văn hoá Văn bia Quế Lâm ngự chế - Đền thờ vua Lê Thái Tông, di tích lịch sử Nhà tù Sơn La; Di tích lịch sử Kỳ đài Thuận Châu. Các địa danh nổi tiếng gắn với những chiến công giải phóng Tây Bắc như: di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi (Mai Sơn); đèo Lũng Lô, đèo Pha Đin, Rừng “Đại tướng Võ Nguyên Giáp”... đang và sẽ trở thành những điểm tham quan trên các hành trình du lịch qua miền Tây Bắc.

Công tác sưu tầm, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể cũng được quan tâm. Hàng ngàn di vật thời tiền sử, sơ sử; hơn một ngàn bản sách được ghi chép bằng chữ Thái cổ, Dao cổ thuộc nhiều thể loại như sử thi, trường ca, truyện thơ dân gian; nhiều hiện vật của nghề thủ công truyền thống đã được sưu tầm, lưu giữ và trưng bày tại Bảo tàng tỉnh. Nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc của các dân tộc đã và đang được sưu tầm, phục dựng, đang dần trở thành những sản phẩm du lịch đặc trưng, tiêu biểu là các lễ hội: hết chá, nào sồng, xên mường, đua thuyền, xíp xí, kin pang then... Các làng nghề truyền thống như: dệt thổ cẩm Thèn Luông, Chiềng Đông (Yên Châu); gốm Mường Chanh (Mai Sơn) cũng được phục hồi và phát triển, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị phục vụ khách du lịch. Những điệu múa dân gian truyền thống như: múa nón, múa xoè, múa sạp dân tộc Thái; múa khèn dân tộc Mông, múa chuông dân tộc Dao, múa au eo dân tộc Khơ Mú... hay các làn điệu dân ca như: khắp Thái, đang Mường... được các đội văn nghệ quần chúng ở cơ sở khai thác, bảo lưu, phát huy.

Theo Đề án, tỉnh ta sẽ lựa chọn 10 bản còn giữ được phần lớn kiến trúc nhà truyền thống, có cảnh quan môi trường đẹp, điều kiện về giao thông tương đối thuận lợi, nằm ở các địa bàn có lợi thế phát triển du lịch, tập trung tại các huyện: Mộc Châu, Mai Sơn, Mường La, Quỳnh Nhai và Thành phố để đầu tư xây dựng thành các bản du lịch cộng đồng, tạo điểm đến cho khách du lịch. Tập trung đầu tư hỗ trợ các nghề thủ công truyền thống gắn với bản du lịch cộng đồng đã được lựa chọn. Trong đó, hỗ trợ một số nghề truyền thống mang những đặc trưng riêng có của từng dân tộc, có khả năng tạo ra những sản phẩm phục vụ khách du lịch như: nghề dệt (dệt thổ cẩm, may thêu trang phục, nhuộm, in sáp ong...); đan lát mây tre; nghề rèn; sản xuất các loại nhạc cụ truyền thống như: khèn bè (dân tộc Thái, Mông), đàn tính, nhị, các loại sáo... Xây dựng các ấn phẩm văn hóa nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm đặc trưng của tỉnh là: rượu chuối Yên Châu, rượu ngô Mộc Châu, rượu mầm lúa Hang Chú (Bắc Yên), xoài Yên Châu, gạo Phù Yên, khoai sọ Thuận Châu... Bảo tồn các món ăn dân tộc (chủ yếu là dân tộc Thái); bảo tồn nghệ thuật dân gian truyền thống xây dựng 10 đội văn nghệ (tại các bản được lựa chọn xây dựng bản du lịch cộng đồng) mang đặc trưng riêng của từng dân tộc (đảm bảo tính nguyên gốc từ trang phục, nhạc cụ, đến nội dung và hình thức biểu diễn các làn điệu dân ca, dân vũ). Đồng thời, lựa chọn một số lễ hội truyền thống tiêu biểu của các dân tộc để đầu tư phục dựng, nhằm tạo ra chuỗi sự kiện liên tục trong năm để thu hút khách du lịch.

Thực hiện Đề án “Phát triển sản phẩm văn hoá, nghệ thuật tiêu biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La phục vụ phát triển du lịch” sẽ góp phần nâng cao đời sống kinh tế, văn hoá, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số. Đồng thời, xây dựng các sản phẩm văn hoá, nghệ thuật thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút khách tham quan đến với Sơn La.

Khánh Vân